воскресенье, 19 июня 2011 г.

http://www.youtube.com/watch?v=DNcLuoaOgME&feature=player_embedded

ქებათა ქება...მეხუთე ნაწილი


samyaro


   zemoT Cven gavarkvieT, rom RmerTma anu samebam /a, b, g/ eqvs /d, e, v, z, c, T/ dReSi Seqmna samwaro. meSvide /i dRes `ganisvena yovelTa saqmwTa TvisTa” RmerTs am dRes araferi Seuqmnia, rivxvobrivad 1 da 0 anu 10. anbanurad a + b = aTi, e.i. 1+9=10 (a-s da T-s rigiTobidan)
   samyaro zeciuri qmnilebaa. igi zeciri da amqveyniuri gagebis sityvebidan sami-dan da yari-dan
aris nawarmoebi: sam-i, misi ricxviTi mniSvnelobis gagebiT aris 1, 2, 3: anu sami RmerTi, RvTiuri gagebiT: mama Ze da suliwmida: an rac igivea 1+2+3=6 aris sameba. yari niSnavs raimes jgufs grovas an safexurs, am SemTxvevaSi yari asoniSanTa jgufia, romelnic samyaros amsaxvel wreze safexurebadaa ganlagebuli.
   uZveles droSi, roca adamianma Seicno ze-uxilavi /aRma erTi/ Zala da mas Searqva RmerTi, mis sadideblad dadga xati da uwoda saydari. yda niSnavs safarvels, garsacms, raSic akinZulia adamianTa sazogadoebis kanonzomiereba: `ri”-asaxavs RvTis rwmenas dedamiwaze. maSasadame, s a y d a r iRvTiT dadgenili morwmuneTa sakrebuloa dedamiwaze. sityvaTa transformaciam da adamianis gonebis ganviTarebam, sazogadoebis ganviTarebis kanonzomiereba dayo yarebad /jgufebad, safexurebad/ 1. dabadeba-aRzrda,  2. moqmedeba-moRvaweoba,  3. sibere-gankiTxva. samive safexurs ewoda sam(i)yaro. grafikulad mis saxes warmoadgens wre, romelzedac safexurebad ganlagebulia anbanis asoniSnebi.
   qarTul anbanSi Cadebulia mizezi da Sedegi anu uzenaesis neba da samyaroSi kacis qmedeba. bolo dros waikiTxavT da gaigonebT gaigonebT `oTxi waro”. nu miwyenen Tu ganvmartav, rom `oTxi waro”-s, gamoTqmiT zeciuris da amqveyniuris gaigivebas-gaTanabrebas vixdenT, garda amisa RvTis /samebis/ are usasruloa da vercerT warSi jgufSi ver moTavsdeba. amitom mizanSewonilad mimaCnia, gamoviyenoT zeciuri are /veli/ da samyaro.
   zemoT avRniSneT, rom qarTuli anbanis aTi asoniSani zeviur areSi /velSi/ aris Seqmnili da mis /RmerTis-samebis/ qmedebis amsaxvelia. Semdegi asoniSnebi ki ganlagebulia samyaros amsaxvel wreze, sam yarad. samyaros sawyisis da dasasrulis wertilad miCneulia wris zeda umaRlesi wertili anu RvTiuri gagebiT `ciskari”. uzenaesis nebiT, ciskariT samyaros moevlineba yaros mTavari momqmedi arseba kaci, romlis anbanuri Sefaruli saxelia kan-i. kani Tavisi moqmedebiT gaivlis gzas samyaros amsaxvel wreze da imave cis kariT gadava maradisobaSi.

                                                                                                                    nax. 7.

  `qebai”s teqstis damamTavrebeli nawili `asi ese weli wili anbanisai” da `ese weli anbanisai”, erTidaigivea, rameTu drois wili welia, radgan `asi” miRebulia sawyisisa da danarCeni sami yarisagan, `wili” samyaros mdgomareobas gamosaxavs. radgan zeciur ganzomilebaSi ar arsebobs sazRvri da dro.
arsis-arsebis gasavleli safexuri samyaroa, 2. arseba iwyebs dabadebas pirveli sawyisidan daukubrundeba, petriwis sityviT `ukun iqceva”, Tavis sawyisSi. 3. arsebis safexurTa mTlianoba warmodgenilia qarTul anbanSi, romelic asaxavs arsebis maradiul wrebrunvas, rac bunebis kanonebs emyareba da aucileblobiT gansazRvruli procesia.
  hegelis TezisiT, - meore safexurze warmoiqmneba, gamoyofa Tavisi mizezisagan da Tavis Tavidobas moipovebs:
  mesame stadiaze aris, rogorc Sedegi, gansxvavebuli ubrundeba mizizs. /S. xidaSeli rusTvelis
msoflmxedvelobis sakiTxebi. gv. 3./.
  Tqmuli, kidev erTxel gvaZlevs safuZvels vTqvaT, rom qarTul anbanSi Cadebulia zeciuri da
amqveyniuri cxovrebis yofis gza dabadebidan maradisobis CaTvliT, anu gza anidan hoemde.


  maS ase, SevudgeT        - donis qveda sibrtyeSi, sam yarad ganlagebuli qarTuli anbanis  

ocdaaTi asoniSnis ganxilvas da CavixedoT masSi ra saidumloa Cadebuli.
  zeciuri gangebiT, cis kariT samyaros moevlineba arseba – kaci, romlis gasavlel gzas warmoadgens samyaros wrexazi, es gza misi samyaroSi gamocdis gzaa.
  risTvs ibadeba adamiani, Tu igi axal dabadabaSi arafers gaakeTebs? dabadeba – es aris wina cxovrebis codvebis Semcireba axal cxovrebaSi, xolo Tu mZime danaSauli miuZRvis winaSe,
tragikuli bedi garduvalia, - vals gadaxda unda: yvla adamiani sakuTar beds TviTon qmnis.
RmerTi mowyalea da samarTliani, radganac adamianebs aZlevs Tavisi danaSaulis gamosyidvis saSualebas da adamianebma es RvTaebrivi mowyaleba maqsimalurad unda gamoviyenoT sibrZniT,
siyvaruliT da codvebis monaniebiT, maSin CvenSi Semova WeSmariti sikeTe risTvisac gavuCenilvarT RmerTs Tavisi saxisa da xatis msgavsad.
  adamianis Zliereba misi sikeTis qmedebiT ganisazRvreba, amis upirvelesi piroba ki aris misi samyaroSi mosvlisTanave mironi icxos, - naTel iRos anu ganinaTlos e.i. misi suli zeciurma naTelhyos, mxolod amis Semdeg SeuZlia gaxdes eris kaci, sasuliero piri, mRvdeli, martvili,
mociquli da gankacebuli RvTaeba.
  `cxovreba farnavazisa” gvarwmnebs, rom igi zebunebrivi ZaliTaa cxebuli.
  `Tamar mefe aris `samebisagan oTxad TanaaRzevebuli” da `samebasa Tana ixilebis oTxad”. qarTuli anbanis pirveli sami asoniSani /a, b, g / gamoxatavs mama, Ze da suliwmidas. Zveli aRTqmis saRvTo istoriidan viciT, rom RmerTis mier samyaros Seqmnis pirvel dRes anu anbanis meoTxe rigis asoniSani doni RmerTma Seqmna angelozebi. e.i. farnavaz da Tamar mefe `gankacebul” RvTaebad gvevlinebian.
  Tu anbanis asoniSanTa rigs, ricxviT mniSvnelobas, msgavsebas da maT Serwymas davukvirdebiT,
SevniSnavT, Tu rogor Semodis adamianis moqmedebis gamoxatva. igi TiTqos samtaros dasawyisidan modis daaha movida kaci Tavisi goniT samoqmedod. faqtia saZiebeli obieqti aris,
amqveynad RvTiT movlinebuli kaci anu `ba” an rac igivea `be” da amav dros RvTis morwmune.
  maSasadame, RmerTis mier `i” zeciuri aredan gamogzavnili `be” romelic moqmedebs – moRvaweobs
RmerTis `ri” rwmeniT – sarwmunoebiT, aris `i”+`be”+`ri”= `i b e r i”.
qveyanas sadac iberi moRvaweobs mas  i b e r i a    s a q a r T v e l o  hqvian.











anbanis asoniSanTa rigiT meTerTmete asoniSani       , kan-i.


   meTerTmete asoniSani asaxavs cis ariT mofenil kacs. RmerTma samyaros Seqmnis meeqvse dRes
sityviT zeviur velSi Seqmna kaci, romelsac qarTul anbanSi Seesabameba. mis grafikaSi kaci asaxulia moqmedebis gareSe, xolo meTerTmete asoniSniT ki zeviuri velidan cis kariT gamosuli
kaci naTeli sxiviT 1 moemarTeba qveyanasa Sina.
                        maSasadame, kaci sityviT zecaSi           

                 kaci ciskriT mosuli anu gza samyaromde

   maTi erTad yofna gansazRvravs meTerTmete asoniSnis grafikul saxes







   misi ricxviTi mniSvnelobaa 11. saxeli kan-i. Sesabamisi mxedruli asoniSnis saxea `k”
         k
 









   meTerTmete asoniSnis wyoba iqneba    11.         ---- k = 20  kan-i.



anbanis  rigiT  meTormete  asoniSani  l  las-i


   pirveli, rac SeiZleba `las”idan amovikiTxoT, aris is rom las-i `l”-asis-RmerTis yofilia. es ki
migvaniSnebs, rom dedamiwaze movlenilia Ze subieqti, romlis saxelia `las”-i. lasi Sefaruli saxelia da unda vifiqroT, rom mas lamis, lazieris an lazares datvirTva aqvs.
   lazi – uZvelesi qarTuli – kolxuri warmoSobis tomia. adreul periodSi saqarTvelos es kuTxe (mxare) yvela mxriv Zlier ganviTarebuli yofila.
   lazieri -  WadrakSi yvelaze Zlieri figuraa. adre mas cxenis svlac qonia. amitomac sityva
`cxeni” enis totemia.
   lazare – religiur da saliteraturo damwerlobaSi aRwerilia, rogorc qristes Tanamedrove,
Tanamoazre da megobari. meoTxe hipostasis matarebeli, lazare glaxakTa gamkiTxavia da sneulTa
mkurnali (aqedan unda modiodes `lazareTi”). `qebai”-s teqsti gvamcnobs, rom `saxarebisa Sina amas
enasa, lazare hquian”. e.i. lazares ena – eri saxarebis Semadgeneli nawilia. anbanSi asoniSani
12. lasi /lazare/ da samtaros 12 tomi gvaZlevs ricxvs 144-s, e.i. 12. lasi * 12 tomi = 144.
   l a z a r e, ricxviTi reinkarnaciiT anu saxelSi Semavali asoniSanTa ricxviTi mniSvnelobis jamia (l=30)+(a=1)+(z=7)+(a=1)+(r=100)+(e=5)=144. samyaros ganxilvis dros gavigeT rom  samyaros dasasruli moxdeba 3-e safexuris gavlis Semdeg (40 da `000”)anu 40 000 wels – dasabamidan. lazare
da 12 tomi, samyaros 3-e safexurze (000) gavliT miiReba bibliuri ricxvi 12 * 12 *1000 = 144 000.
   axla vnaxoT qarTuli anbaniT miRebuli ricxvi 144 000 da bibliaSi arsebuli ricxvi 144 000,
ras mianiSnebs. gamocxadeba ioane RvTismetyvelisa:
  `radgan movida diadi dRe misi risxvisa, da vin SeZlebs dadgomas?
  1.  daSemdgom amisa vixile oTxi angelozi, qveynis oTxive kideze mdgari, da epyraT oTxi qari
miwisa, raTa ar eqrola qars arc xmeleRze, arc zRvaze da arc romelime xis mimarT.

2.  da vixile sxva angelozi, mzis aRmosavleTiT amomavali romelsac hqona cocxali RmerTis beWedi da SesZaxa xmamaRla oTx angelozs, romelsac miecaT vneba miwisa da zRvisa.
3.  nu avnebT nurc miwas, nurc zRvas, nurc xeebs, vidre ar aRbeWdavT beWdiT RmerTis Cvenis
monaTa Sublebs.
4.  da momesma aRbeWdilTa ricxvi: a s o r m o c d a    o T x i    a T a s i iyo aRbeWdili yoveli                        
   tomisgan.
   l a z a r e s, anbanis asoniSanTa rigiTobis maCvenebel ricxvebis jami udris 45-s. romelic samebis mier samyaros Seqmnis ricxvis tolia e.i.
                     1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 =45
   maSasadame, l a z r e,   s a m e b a s a   ` T a n a   e r T a d “   m o i a z r e b a.              
   `qebai` - s teqsti gveubneba: `axlaman nino moaqcia da helene dedopalman` ar aris erTi pirobneba, da arc bizantiis dedopali. teqstSi naTlad Cans rom axals nino mouqcevia, xolo helene dedopals. saxels `helene` mivyavarT anbanis merve asoniSnis saxelamde - `e` mervemde, romelic saidumloebiTaa moculi. saxeli helene davmarvcvloT he + /e /l +en /e / da wavikiTxoT calcalke:
   he – anbanis merve asoniSanis Sefaruli saxelia
   l – lazares mimniSnebelia
   en – anbanis mexuTe asoniSnis saxelia da dedamiwis amsaxveli. maSasadame, he + l + en /e/ igivea, rac zeca – lazare – dedamiwa, xolo Sinaarsobrivad – lazare zecisa da qveynis Suamavalia e.i. `helene” alegoriuli saxelia. `dedofalman” (dedofalma) – e.i. deda ufalma – niSnavs samyaroSi qristianobis dedas – mSobels, momyvans. maSasadame, ufals zeciT dedamiwaze mouvlenia l a z a r e.
   `da saxarebasa Sina amas enasa lazare hquian”
    saqxarebasa Sina – samyaros RvTiuri gzaa,
    enasa – azrovnebis gadmocemis saSualeba /meytveleba/,
    lazare – qristianuli sarwmunoebis mrwamsi.
`da saxarebasa Sina qarTulsa Tavsa, xolo maTeisa werili zis, romeli asoi ars da ityvis yovlad
oTx aTassa maragsa”.
    qarTulsa Tavsa – qarTuli azrovneba
    werili zis – anbanSia Cadebuli
    maTeisa – qristesi da misi Tormeti mowafis saswaulmoqmedebis aRmweri e.i. mematiane.
  `romeli aso ars da ityvis yovlad oTx aTassa maragsa” – qarTul anbanSi aseTi asoa `w” wil,
romlis ricxviTi mniSvnelobaa 4 000 maragis, rac iZleva `asi ese weli anbanisai”-s ricxviT
ganmartebas 100 * 40 = 4 000, xolo adamianis qmedebis 4 000 * 36 = 144 000.
  `weli aTasi viTarca erTi dRei”, qarTul anbanSi aseTi `erTi dre” gvaqvs 40 – 36 = 4, rac oTxi dRis mkvdars niSnavs. oTxi dRis Semdeg aRsdgeba 12lasi * 12tomi * 100, rac bibliuri ricxvis
144 000 Sinaarsis gamomxatvelia.
  meTormete asoniSani asaxavs cis kariT movlenil kacs, romelic naTeli sxivis gavliT moevlina
samyaros    maSasadame,   zeciuri veli `------“
                                  
     naTeli sxivi `   
     samyaro ` e “
     subieqti `l”, rac mnaTobis aRmniSvnel asoniSans zen-isgan ganasxvavebs e.i.








   misi ricxviTi mniSvnelobaa 30, saxeli las-i, l-asis e.i. RmerTis arsi
Sesabamisi mxedruli asoniSani aris ` l “
        
   anbanis asoniSanTa rigiT meTormete asoniSnis wyoba iqneba  12.        ----- l = 30 las-i










anbanis  asoniSanTa  rigiT  mecamete  asoniSani  ` m “ – man – i.


   mecamete asoniSani asaxavs cis kariT movlenil kacs, romelic naTeli sxivis gavliT moevlineba samyaros, ise, rogorc mama RmerTia patroni da  gamgebeli samyarosi, aseve miwieri mama patroni da gamgebelia Tavisi keris /ojaxis/.
                  mis graciul saxeSi waikiTxeba:
                                             zeciuri veli `-------“


                                             naTeli sxivi `    
                                             samyaro  ` i “
                                             momavlis subieqti kaci /bavSvi/
                 maTi erTad yofna qmnis mecamete asoniSnis grafikul saxes

                       zeciuri veli
                                                                         naTeli sxivi


                                                                         subieqti
                       sabtaro
                             


    misi ricxviTi mniSvnelobaa 40: saxeli man-i Sesabami mxedruli asoniSani aris `m”,
          m 
   anbanis asoniSanTa rigiT mecamete asoniSnis wyoba iqneba  13.      ----- m = 40 man-i.











anbanis  asoniSanTa  rigiT  meToTxmete  asoniSani  `n”,  nar-i.


   meToTxmete asoniSani asaxavs cis kariT movlenil kacs, romelic naTeli sxivis gavliT moevlina
samyaros gaxda miwieri mama misca Stamomavloba. aqedan gamomdinare Seiqmna gvartomi.
maSasadame, gaCnda sagvareulo tomTa saxe, rasac meToTxmete asoniSani asaxavs
                  mis grafikul saxeSi waikiTxeba:
                                              zeciuri veli `------“

                                              naTeli sxivi `  


                                              Stamomavloba `    

                maTi erTad yofna gvaZlevs meToTxmete asoniSnis saxes


                                                                    zeciuri veli
                       nnaTeli sxivi
                                                                    STamomavloba




misi ricxviTi mniSvnelobaa 50, saxeli nar-i Sesabamisi mxedruli asoniSania `n”.










anbanis asoniSanTa rigiT meToTxmete asoniSnis wyoba iqneba    14.       ----- n = nar-i.





anbanis  asoniSanTa  rigiT  mexuTmete  asoniSani   ---  iota


   sabas TqmiT, `iota saxarebaSi, rom sweria iota da rqa (`amin gewyv Tquen: vidremde warhdes cai da qveyanai, iota erTi gina rqai, ara warhdes sjulisagan winaswarmetyvelTa, vidremdes tovelive iqmnes” – maTe 5, 18) marTal Cazidulsa mas asisa wermTalsa iota ewodebis, xolo zeda kerZosa warzidulsa mas mrgval da gverdiv rqai saxel-edebis”. iqvea `iota-wvrili Wiqis mZivi”.
  `marTal Cazidulsa mas asisa` mama RmerTis mimniSebelia `wardulsa` `gverdiv rqai` - Ze da suliwmidis saxea.
   i o t a  nabanis saxelTa wyobani ucnobia isebe, rogorc merve  asoniSnis saxeli e – merve. iota ramodenime asoniSnis erToba unda iyos: i – in – i, da t – tar – i. i – zeciuri area, o – deda –
dedamiwa, t – tari jer CvenTvis ucnobia, amitom `tarisa` da sxva danarCeni asoniSnebis ganxilvis Semdeg davubrundeT iota – s garCevas.
   sityva iota pirdapiri mniSvnelobiT cvars  - zeciur wveTs niSnavs da miiCneva umcires nawilad. albaT uZveles qarTul cnobierebaSi umciresi sazomi iyo. dResac xSirad gamogviTqvams: `erTi iotas odenac ar iyo` `iotis odena gagebac ara aqvs` da sxva. `iota` albaT misxalma Secvala. arsena vaWars eubneba `misxali ar daakldeso`
  iotas rigiTi nomeria 15, ricxviTi mniSvneloba 60, misi asomTavruli saxea  - `     
anbanSi misi wyoba ganoiyureba ase:
 

15.        ------ = 15 saxeli iota.




anbanis  asoniSanTa  rigiT  meTeqvsmete  asoniSani  `o”  on-i.


   on-i asaxavs samyaros dedas, RvTis mSobel mariams. RvSis mSobeli mariami ` sami wlis taZrad miyvanil iqna. aTerTmet, wel, mun iawavlida mjulierTa saqmeTa zaqaria mRvdel-moZRvrisa mier, romelman mraval gzis ixilna angelozni msaxurebad mariamisa. aToTxmetisa wlisa iosebs mieTxova. meaTxuTmetisa welsa axara gabriel mTavarangelozman da Sva ufali Cveni ieso. ocda aTsam/m/etsa wlisa Zesa Tvissa msaxurobda. qriste Semdgomad amaRlebisa dayo weliwadi aTxuTmeti. yovelni dReni cxovrebisa misisani /welni/ samocda sam, xolo romelime eqvsTa TveTa nametnavsa ityvian”
(saba, 3t. gv. 247).
  `yovlad wmida RvTis mSobels mkacri brZanebiT gacxadebuli aqvs, rom vinc qarTvelebs ar Seiguebs, vinc maTi mteri da Semaviwroebeli iqneba, Cemi mteri da mdevneli iqneba, radgan maTi eri qristes saxelisTvis Tavdadebulobis gamo sakuTrad me Camabara dasafarad Zeman Cemman ufalma ieso qristem”.
                                                                         ( 1990 wlis saeklesio kalendari gv.293.)
   anbanis rigiT meTeqvsmete asoniSani o, on-i asaxavs dedamiwas, - miwa mSobelia yvela arsebisa. qarTul kosmogenur azrovnebaSi dedamiwa mdedrad aRiqmneba, mis mxatvrul saxeSi naTlad Cans dedamiwis da mis mierve Sobil momavals. maSasadame,


                                                         dedamiwa   



                                                         mSobeli miwisagan      


   maTi erTad yofna gvaZlevs meTeqvsmete asoniSnis grafikul saxes










   misi ricxviTi mniSvnelobaa 70, saxeli on-i. Sesabamisi mxedruli saxea `o”.
                                                                     
   anbanis rigiT meTeqvsmete asoniSnis wyoba gveqneba      16.            ------- o = 70 on-i.











anbanis  rigiT  meCvidmete  asoniSani  `p”  par-i.


   miwisgan (Tixisgan) romelic RmerTma suli Cabera Sobili miiRebs ra aRzda-swavla ganaTlebas momwifdeba samyaros 2-e safexurze gadasasvlelad e.i. damoukidebel moqmedebaze, mas amave dros miRebuli aqvs rwmena RvTis-sarwmunoeba. mis mxayvrul saxeSic swored esaa SesamCnevi SobilTan erTad
                                  Sobili RvTisgan /pa/  XXX `------“
                             
                                  rwmena RvTisa /ri/ `       

   maTi  erTad yopna  qmnis  anbanis  rigiT  meCvidmete  asoniSans  rwmena RvTisa






                          Sobili RvTisagan





   misi ricxviTi mniSvnelobaa 80 saxeli par-i Sesabamisi mxedruli aspniSans warmoadgens `p”
          p
   anbanis rigiT meCvidmete asoniSnis wyoba gveqneba  17.          ------- p = 80 par-i.










anbanis  rigiT  meTvramete  asoniSani  ` J “  Jan-i.


   adamianis yofa samyaroSi droiT fasdeba. arsebobs kargi da cudi dro, orives erTad yofas Jamianobas veZaxiT, drois romelime  konkretuli monakveTi Jami aris. Jamis mimdinareoba RmerTisgan /an-isgan/ moiazreba, amitom meTvramete asoniSnis saxeli `Jan” logikuria. samyaros sami yari anu samive safexuri erTi ciklia, romelic 40 000 wliT ganisazRvreba.
   mxolod RmerTs ara aqvs sazRvari, sxvas yvelas da yvelafers romelic misgan gamodis aqvs dasawyisi da dasasruli. yvelaferi es Cadebulia qarTul anbanSi. `qebai”-s teqstSi dro-Jamis mimniSvnelia: `da marxul:, `meored mosvla”, `mZinare”, `moqceva”, `weli”, `saswaulad ese aqus”, `asi ese weli anbanisai” da sxva.
   anbanis asoniSanTa urTierT kavSiri (megobrobai)  gansazRvravs ama Tu im process dro-Jamidan
gamomdinare. qarTuli anbani saxea adamianTa sazogadoebis ganviTarebis kanonzomierebisa dasabamidan dasasrulamde, anu an-idan hoe-mde, ricxvobrivad 1-dan 40-mde. 1–dasabamia, 40-dasasruli
radgan adamianis yofa zecidan momdinareobs, amitom misi (asoniSnis) saxe unda warmoadgendes zeciuri
velisa (   ) da kacis /adamianis/ saxis (      ) Serwymas.  maSasadame,



                                    zeciuri are-veli (in)

                                    morwmune adamiani (par)


   maTi erToba gvaZlevs meTvramete asoniSnis saxes 











   misi ricxviTi mniSvnelobaa 90, saxeli Jan-i, Jan-is anbanuri wyoba warmogvidgeba Semdegnairad


18.                                                   ----- J = 90 Jan-i.



anbanis  rigiT  mecxramete  asoniSani  `r”  rae.


   rae – RvTis rwmenis gamoxatulebaa dedamiwaze anu sarwmunoeba, radgan RmerTi erTia, amitom sarwmunoebac erTia. TviT dadmianis Seqmnilia sxvadasxva sarwmunoebis mimdevroba /iudaizmi,
budizmi, qristianoba, musulmanoba/. rae – rwmena erTisas niSnavs: ra /ri/ sarwmunoebas anu rwmenas mianiSnebs. e-erTs. maSasadame, rae – gvaniSnebs rwmena erTis. qarTvel ers dasabamidan swamda rom aRma erTi aris gamgebeli ama qveynisa. TviT sityva `aRma erTi” damamtkicebeli sabuTia imisa, rom qarTvel ers swamda da miaCnda `aRma erTi” Zala Semqneli xilulisa da uxilavis. sityva `aRma erTi”-dan warmoiSva aRmaerTi-RmerTi. RmerTTan erTad yovelTvis moiazreboda Ze da suliwmida. Zis gankacebiT gamomJRavnda
rom mama erTia da sameba – mama, Ze da suliwmida. qarTveli eri marTis (mamis, Zis, suliwmidis) sworis madidebeli marTmadidebluri sarwmunoeba qristianuli sarwmunoeba.
   qristianul sarwmunoebaSi mogvianebiT gaCda sami mimarTuleba marTmadidebluri, kaTolikuri
da grigorianuli. am mimarTulebaTa uTanxmoeba ganixiles msoflio saeklesio krebe
1. pirveli kreba Catarda 325 wels nikeaSi mwvalebel ariozis swavlis dasagmobad. ariozi uaryofda ieso qrisyes RvTeabobs.
2. meore kreba Catarda konstantinepolSi 381wels. mwvalebel makedoniis swavlis dasagmobad, makedoni uaryofda suliwmidis RvTaebobas.
3.  mesame kreba Catarda efesoSi 431 wels konstantinepolis arqiepiskoposis nestoris mwvalebluri swavlebis dasagmobad. is ambobda, rom mariamma dabada kaci, romelsac mere SeuerTda madliT sityva RvTisa, ase, rom mariami ar iyo RvTismSob
4.  meoTxe kreba Catarda qalkidonSi 451 wels. konstantinepolel arqimandriyis evqitis mwvalebluri swavlis dasagmobad. evqiti ambobda, rom ieso qristeSi iyo erTi, RvTaebrivi, bunebao
da erTi nebisyofao: kacis buneba da kacis nebisyofa CanTqmuli iyo RvTaebrivi bunebisa da nebisyofis miero. amitom am swavlas ewodeba `monofizitoba"”                                                        
am swavlas misdevs somexTa eklesia, romelmac meoTxe krebis mier monofiziobis dagmoba ar gaiziara.
5.  mexuTe msoflio kreba Catarda konstantinepolSi 553 wels. imperator iustinianes /527-565/mowveviT. mas unda Seerigebina monofizitebi da marTmadidebelni. monofizitebi Sserigebis pirobad ayenebdnen sakiTxs sam sasuliero pirze, romlebic me-4-e krebaze iyvnen gasamarTlebulni. eseni iyvnen Teodore mofsueTeli, iva edeseli da Teodorite kireli. krebam dahgmo Teodore mofsueTeli da misi Txzulebani, Teodorites Txzulebebi, sadac is nestors esarCleboda, da iva edeselis werili, marios sparsis mimarT: amasTan erTad krebam daamtkica wina msoflio krebaTa yvela dadgenileba, maT Soris qalkidonisac.                                                                                      6.  msoflio kreba Catarda 680 wels. imperator konstantine pogonatis /668-685/ mowveviT. mas undoda moespo saxelmwifoSi religiuri ganxeTqileba. monofizitebis dagmobis Semdeg gaCnden axali mwvaleblebi – monoTelitebi, romlebic ambobdnen, rom ieso qristes hqonda erTi nebisyofa
RvTaebrivi. krebam es swavla dagmo.                                                                                              
7.  meSvide msoflio kreba Catarda xatebis Tayvaniscemis aRsadgenad 787 wels. nikeaSi. qristianeTa ukanaskneli devna iyo xatebis Tayvaniscemis gamo. es devna iyo ukanaskneli da xangZlivi. meSvide krebam ganamtkica xatTa Tayvaniscema.                                                                                             


anbanis  rigiT  meoce  asoniSani  `s”  san-i.


   san-i, samyaroSi RvTis morwmuneTa sakrebuloa – saydari da RvTis Svidi saidumlos asaxvaa: 1. naTlisReba, 2. qristianoba, 3. ziareba, 4. aRsareba, 5. sneulis zeTiT kurTxeva, 6. mRvdlad kurTxeva da 7. qorwineba.
  bibliaSi gamocxadeba ioane RvTismetyvelisa gvamcnobs: `visac yuri aqvs, isminos, ras eubneba suli eklesiebs”.
  zecaSi taxtze mJdomares /RmerTis/ irgvliv ocdaoTxi taxti aris da masze mjdomarea ocdaoTxi /24/ uxucesi. maT Sorisaa oTxi /4/ cxoveli romlebsac TviToeuls aqvs eqvsi /6/ frTa e.i. oTxive cxovels hqonia 4*6=24 frTa. maSasadame, 24 taxti, 24-uxucesi da 24-frTaaris ricxvi 72. maTSi gamoxatulia orbunovnoba – zeciuri da miwieri anu 72*2=144.
  taxtis irgvliv mravali angelozisa da cxovelTa da uxucesTa xma mesmoda da simravle maTi iyo aTasi e.i. 144*1000=144 000 es ki babliuri gadarCenilTa ricxvia.
  RmerTo, Seunde codva monasa Sensa, Tu sworad ver gavige, rom naxsenebi oTxi cxoveli miviRe,
rogorc oTxi sarwmunoebis mimdevroba.
  `pirveli cxoveli loms Camogavda, meore – kuros, mesame – cxovels kacis saxe hqonda, xolo meoTxe mfrinavi arwivis msgavsi”. iudaizmi, budizmi, qristianoba da musulmanoba.
  `s” san-i erTaderTi asoniSania, romelic arcerT qarTul anbanSi ar icvlis grafikul saxes: asea qarTveli eric is yovelTvis ucvlelad erTgulia Tavisi qristianuli – marTmadidebluri   sarwmunoebis.               s  s           20. s – s 200 san-i.

anbanis  rigiT  ocdameerTe  asoniSani  `t”  tar-i.


   tar-i msgavsobiT gadadis asoniSan 2. s-2 ban-Tan da 12.l-30 las-Tan. Semgeg Sedis 21.t=300 tar-Ssi.
aseTi moZraobaSi gadasvliT icvleba misi anbanuri asoniSnis moxazuloba – mdgomareoba, asea asoniSnebis a, p da h-s samyaros wrebrunvaze moZraoba. g-goni moZraobiT gadadis o-onSi, igives gveubneba b-banis gadasvla t-tarSi.
   taris vinaobis gasarkvevad davixmaroT biblia-saxareba iovanesi.
  `29. meore dRes dainaxa iovanem misken momavali ieso da sTqva: aha tarigi RmerTisa, romelic itvirTavs qveynis codvebs”.
  `36. da dainaxa momavali ieso da Tqva: aha tarigad RmerTisa”.
   rusTaveli `vefxvistyaosanSi” gviCvenebs avTandilis gakvirvebas: -`igi ra naxa tariel, Tqva mzisa
dasagvaneblad”. –`saxe xar mzisa erTisa, zeciT mnaTisa zenisa”. an kidev:
  `daskvnes igi TaTbiri, tarias ganazraxebi”.  -`magra tarias Sebmani arvisgan mosandomia”. –ra fridon uTxra avTandils tarias miciquloba”.
   arc is unda iyos SemTxveviTi, rom tarias vefxvis tyavi artyia – silamazis da siZlieris simbolod. vefxvis tyavis zolebi adamianis zurgze mokidebuli – amqveyniuri cxovrebis safexurebia.
   Tu davukvirdebiT mxedrul asoniSanSi tar-is grafikul moxazulobas, SevamCnevT, rom is Sedgeba
wrexazisagan, romelic zeda nawilSi gaxsnilia da Sig Camjdaria merve ricxviTi niSnis magvari
/8-rviani/ `spilo”.
       t

   rogorc avRniSneT wre aris adamianis samyaroSi moZraobis /yofis/ gza, garda amisa masSi miwieri saidumloc unda iyos.
   xolo `spirali” 8/ romelic wris zeda gaxsnil nawilSia Casmuli unda warmoadgendes adamianis samyaroSi yofis gankiTxvis asaxvas. ucodvelni maradisobaSi gadavlen, maTi samyofelia zeca, anu spiralis zeda wre. codvilni, spiralis qveda rgolSi gabrundebian codvebis gamosasworeblad.
   miwierad `8” mTaa. tar-is ricxviTi mniSvneloba warmoadgens zeciuri velis sawyissa da samyaros erTianobas da gamoxatulia ricxviT 300-iT. igi yarebs Soris sxvaobaTa jamis toli.
  /55-155/+/155-255/+/255-355/=100+100+100=300
adamiani, sawyisidan samyaros moevlineba da gaivlis samyaros wrebrunvis 30 safexurs, ris Semdeg Sedis haes areSi. rac maTematikuradac dasturdeba. samyaros Sifruli gamosaxuleba /300/ gamravlebuli adamianis gasavleli sulis ierarqiuli safexurebis raodenobaze /ricxviTi gamosaxulebiT/ 30-ze gvaZlevs /300*30=900/ damamTavrebel `haes” mniSvnelobas. anu anidan hoemde gzas.
   aqedan daskvna, rom tari warmoadgens sawyisisa da samyaros SemakavSirebel rgols-spirals. iqedan movlenil kacze iTqmeba tariadanaa – zecidanaa anu tari-elia-o.


anbanis  rigiT  ocdameore  asoniSani  un-i.



   anbanSi un-i uflis asaxvaa. misi mxatvruli saxe warmoadgens samyaros aRmniSvnel wres da zeciT momaval sxivs  maSasadame,  
                                      samyaro  `      


                                      zeciuri sxivi  `   

   zeciuri sxivi samyaros aRmniSvnel wris marjvniv mxebad dgas. maTi erTad yofna gvaZlevs ocdameore asoniSnis grafikas:
                                                                                                     samyaro



                                                                                                    zec. sxivi



   misi Sesabamisi mxedruli asoniSania `u” maSasadame,


        u
   anbanis rigiT ocdameore asoniSnis wyoba gveqneba   22.       ----- u = 400,  un-i.










anbanis  rigiT  ocdamesame  asoniSani  far-i.


   fari – faris, damcvelis, megobris gamomxatvelia. rodesac samyaros aRmniSvneli wre frontalurad iyureba da mis centrze gaivlis cis karidan gamosuli zeciuri sxivi aseT grafikul saxes daerqva far-i.
                              zeciuri sxivi  `   
            
                              samyaro  `        








   maTi erTad yofna gvaZlevs `far-is saxes
                                                                                                               samyaro



                                                                                                               zec. sxivi






   misi Sesatyvisi mxedruli asoniSania  `f”
          f

   maSasadame, anbanis rigiT ocdamesame asoniSnis wyoba iqneba:   23 f ----- f = 500,  far-i.













anbanis  rigiT ocdameoTxe  asoniSani  `q”  qan-i.


   qani qarTs – iberul, kolxuri da svanuri enis erRobas –saqarTvelos mianiSnebs. maTi grafikuli
elementebi erTidaigive arian. rodesac zeciuri ares da samyaros amsaxveli wreebi frontaluri xedviT xazebad moCans da ganlagebuli arian urTierT marTob sibrtyeSi hqvian qani.
  rogorc zemoT avRniSneT, asoTa bsgavsebas da rigiTobas gansazRvruli mniSvneloba aqvs da radgan Cven veZebT `qarTs” unda daviwyoT misi warmoSobidan: viciT, rom qarTul anbanSi `b” anu `ba” aris Ze, anu yrma da anbanSi misi rigia 2, da ricxviTi mniSvneloba 2. aso `b”-s asomTavruli aRniSvna warmoadgens  ban-i. e.i. SegviZlia davweroT


1.                                          2.         – b = 2 ban-i


    anbanSi msgavsi asoniSani aris        las-i e.i.
       
12.                                               – l = 30
13.                                                
   Tu CavatarebT ban-is da las-is rigTa da ricxvTa mniSvnelobis dawyvilebas, miviRebT saZiebeli adoniSnis rigiTobas da rivxviT mniSvnelobas da grafikul saxesac, maSasadame ban-is rigia 2, las-is rigia 12, maTi dawyvileba anu namravli 2*12=24 gvaZlevs saZiebeli asoniSnis rigs e.i. 24-s. maTi ricxviTi mniSvnelobis ki iqneba 2*30=60, magram, radgan 24 rigi samyaros 2-e safexurzea, amitom 60=600.





 axla vnaxoT maTi grafikuli saxiT dawyvileba      +     =        = q = q



e.i. saZiebeli asoniSnis rigia 24, ricxviTi mniSvneloba 600 da mxatvruli saxe `q” sabolood gveqneba   24. – q = 600 qan-i.
   qveynierebis dasabamidan mama RmerTma iberias msoflio misia daakisra. borotebis, sicruis da sikvdilis daTrgunvis rwmenis iaraRad misca beWedi jvari anu qarTi. miuxedavad uflis mfarvelobisa, mowameobrivi gzaganvlo qarTma. roca gamravlda boroteba, mzakvroba, sicrue, farisevleba . . . arRvevdnen RvTis nebas, mama RmerTma mouvlina Tavisi Ze macxovari ieso qriste. igi adamianis modgmis gadasarCenad jvars ecva. mesame dRes aRsdga. amieridan jvari /qarTi/ gaxda qristes rwmenis gamomxatveli. qristes aRdgomidan qarTuli anbanis rigiT 2-e aso qarTi macxovris erTgulebis aRsavniSnavad Seicvala aso  qarTi aso q qan-iT.
   qarTuli anbaniT dasturdeba qristes mcnebisa da qarTveli eris bunebis siaxlove, - qristes kvarTis Camosveneba mcxeTaSi. qristes mosvlisTanave qarTveloba, gansakuTrebiT samcxe sajavaxo TavdadebulobiT erTgulobda: saqarTvelos didma nawilma samcxe-sajavaxos kuTxem, romelic im periodisTvis saqarTvelos yvela kuTxeze metad ganviTarebuli iyo da rezonansi Sehqonda mTels saqarTveloSi, qristianoba qristes mosvliT daiwyo. aseve mowmobs mefe mirdatis mefobis wlebi.


anbanis  rigiT  ocdamexuTe  asoniSani  R  Ran-i.


   Ran-is simboluri aRniSvnis warmosaxvaa RvTis morwmuneTa mrevlis Sesakrebi adgili – eklesia,
saydari dataZari, maTi Sesasvleli TaRovani kari, qarTuli anbanis asoniSani       Ran-is gamomxatvelia.
      `samoTxe saxe ars eklesiisa, da Seekribna mas Sina da dagvidgina kaci, romel ars adam”.
      `kvalad saxe iyo eklesiisa kidobani noesi”.
      `taZari RmerTisa da sadgurni suluwmidisa”.
      `eklesiisa garegan mZinarea kaci sulierisa saqmisaTvis da uqm”.
                      eklesiis  eqvsi  mcneba:
1. sauflosa  da  dResaswaulsa  dResa  wirvis  mosmena.
2. didmarxvis  dResa  erTgzis  sazdelis  miReba  da kviraSi ori  dRe  xorcis  uWmeloba.                  
3. weliwadSi  erTxel  aRsareba.                                                                                                         
4. aRdgoma  dRes  ziareba.                                                                                                                
5. Sobis  pirvel  kviras ara  qorwineba,  arca  did  marxvaTa.                                                           
6. Tavis  monagebidan  aTeulTa  saeklesiod  micema.                                                                                                                                                          



   Ran-is Sesabamisi mxedruli asoniSania R Ran-i, e.i.  

   misi ricxviTi mniSvnelobaa 700, saxeli Ran-i maSasadame, ocdamexuTe asoniSnis wyoba gveqneba


                                   25.         – R = 700 Ran-is.





















anbanis  rigiT  ocdameeqvse  asoniSani  y  yar-i


   yari, jgufi: grova, safexurebi, erTobas niSnavs. samyaros wrebrunvaze ganlagebuli 30 asoniSani 11-dan 40- mde warmoadgens samyaroSi ganlagebul asoniSanTa frovas. e.i. yari adamianis RvTiuri gzis safexurebia. mis grafikaSi SesamCnevia RvTiuri gza `1” da kacis-adamianis moqmedebis safexurebi.








   misi ricxviTi mniSvnelobaa 800 saxeli yar Sesabamisi mxedruli asoniSnis saxea `y” saxeli yar-i.



   anbanis wyoba gveqneba    26.        – y = 800 yar-i.













anbanis  rigiT  ocdameSvide  asoniSani  `S”  Sin-i.


   Sin, warmoadgens adamianis genetikurad dakavSirebul adgils /saxls/ safelSi, qalaqSi, mindorSi
da a.S. myofi roca acxadebs: Sin waveli, bavSvebi Sin-isaken garbian, da sxva igulisxmeba saxlSi wasvla. roca sazRvar gareT xar Sin wasvla samSobloSi dabrunebas niSnavs. RvTiurad sadac Seni fuZea iqaa Seni angelozic. fuZis gadatana mxolod saeklesio moZRvars SeuZlia.













   samyaroSi asoniSnebs 11-dan  40-mde, lasis nebiT moqmedeba aris Sin-is ricxviTi mniSvneloba e.i.
30*30=900 misi Sesabamisi mxedruli asoniSania `S” Sin-i.













   anbanuri  wyoba  gveqneba   27.  y – S = 900 Sin-i.






anbanis  rigiT  ocdamerve  asoniSani  `C”  Cin-i.


   zemoT avRniSneT, rom qarTuli anbanis TiToeul asoniSanSi Cadebulia raRac Ssinaarsi, ZvelTaganve cnobili iyo, rom adamianis gmiruli, keTili da gonieri saqmis warmarTvisTvis Rebulobda Cin-mendals. Cin-i amaRlebuli wodebis miniWebaa. RmerTsa da samyaros Soris mdgomia samRvdeloeba damisi Cini
RmerTiT dgindeba. mrevlis Cini ki samyarodan gamomdinareobs mas xalxi xelisufleba aniWebs. samyaros arsebas, vinc ar unda iyos, ara aqvs ufleba samRvdeloebas dauwyos an SeucvalosRvTiT dadgenili wodeba, rac mis qmedebasRmerTtan gaTanabrebas niSnavs, RvTis metyvelebidan vicit, rom vinc moindomara mouvida da ra ewoda mas.. . yvelasatvis savaldebuloa icodes patriarqis umaRlesi wodeba aris `uwmindesi da unetresi” da ara uwmindesi da uspetakesi.
   batonebma aleqsandre meguTniSvilma da beJan wiklaurma gaSifres uZvelesi tibetturi warwerebi.
saocaria magram faqtiarom ipoves qarTuli warwerebi-asoniSnebi. tibeti, axlandelCineTSi Semavali nawilia. saxeli /sityva/ CineTi migvaniSnebs Cinelebs. bunebrivia ibadeba kiTxva, ra saerTo aqvs tibetur-qarTulwarwerebs CineTis saxelwodebasTan dakavSirebiT. saqartveloSi aris sofeli saCino, gvartimTa Stamomavloba CinaSvili, adreul periodSi saswaulebis momqmeds uCin-maCins uwodebdnen, qarTuli anbanis ocdamerve asoniSnis saxelia Cini da sxva. Cini amave dros materialuri ganZis amsaxvelicaa. droa `raiTa yovelsa enasa Rmertman amxilos amiT eniTa”.
   qarTuli anbanis rigiT ocdamerve asoniSnis Cin-is saxe warmoadgens zeciuri sxivsa `1” da subieqtis erTobas




       zeciuri  sxivi  `   

       subieqti  `         

   misi ricxviTi mniSvnelobaa 1000, saxeli Cin-i Sesabamisi mxedruli asoniSania  `C”













   misi anbanuri wyoba  gveqneba   28.     – C – 1000 Cin-i.





anbanis  rigiT  ocdamecxre  asoniSani  `c”  can-i.


   adamiani cxovrebaSi mraval sirTuleebs Sexvdeba, amitommaszea damokidebuli, Tu rogor Seafasebs
da gadawyvets Semxvedr problemebs, es ki damokidebulia mis xedvaze, xilvaze da mis cnobierebaze.
   can-is grafikuli saxe warmoadgens subieqtis /adamianis/ xedvas, Tavisi cxovrebis gzaze, misi ricxviTi mniSvnelobaa 2000, saxeli can-i. maSasadame, gvaqvs:


                         cx. dza


                         subieqti  `     

   maTi erTad yofna gvaZlevs can-is saxes.










   Sesabamisi mxedruli asoniSania  `c” misi anbanuri wyoba iqneba   29.      –c – 2000, can-i.



anbanis  rigiT  ocdameaTe  asoniSani  ` Z “  Zil-i.
      
   Zil-i, arsebis usxeulod qmedebaa, naTelxilvis asaxvaa. RvTiT movlenili kacis-adamianis umoqmedod yofnaa. mis saxeSi kargad Cans:
                                                          zeciuri xsivi  `   


                                                          samyaro  `      

                                                          subieqti  `                  maSasadame,









   si ricxviTi mniSvnelobaa 3000, saxeli can-i Sesabamisi mxedruli asoniSania  `Z”








      misi anbanuri wyoba iqneba  32.        –Z- 3000, Zil-i.s





            
anbanis rigiT owdameTerTmete asonaSani w wili.


   wil – i, samyaros wrebrunvaze adamianis qmedebis wil xvedria,  maragia. `da, saxarebasa Sina qarTulisa, xolo maTeisa werili zis, romelia asoi ars da ityvis yovlad oTx aTassa maragsa `
        misi ricxviTi mniSvnelobaa 4000, saxeli wil – i.




            






        Sesabamisi  mxedruli  asoniSani  aris  `w`










       misi  anbanuri  wyoba  iqneba.     31. C – w = 4000, wil – i.



anbanis  rigiT  ocdameTormete  asoniSani  `W”  War-i.


   Wari qarTul mxedrul anbanSi meore asoniSania, romelsac weris mTeli xazi ukavia (xazs zemoT
da xazs qvemoT). WarSi aSkarad Cans mxedruli iotas – alfas Serwyma. bunebrivia, albaT mxedruli anbanis Seqmnis dros gaiTvaliswines asomTavruli iotas da Waris Sina-arsi. `iota”, xom zeciT zeciT dedamiwaze movlenili `tar-ia”. Waris ZiriTad grafikul saxes `iota” warmoadgens, romlis Tavze kacis-subieqtis aRmniSvneli `      “ saxea.
  maSasadame, zeciT dedamiwaze movlenili subieqtis asaxvaa – War. Tu gaviTvaliswinebT im drois sasaubro enas iqneba aWar/a/. SegviZlia mokled vTqvaT `iqneb akvanSi is yrma wevs visic ar iTqmis saxeli”
  Tu saqarTvelos istoriul cnobebs gadavavlebT Tvals naTlad davinaxavT, rom `Zv. w. 4-e saukuneSi farnavazma samegrelos mTavris – qujis daxmarebiT gaanTavisufla da gaaerTiana saqarTvelo”  5-e saukuneSi vaxtangma egrisis daxmarebiT gaimarjva, ase rom Znelbedobis Jamidan gamosvlas qujisTana adamiani sWirdeba. (qujobaa Zneli).
     Waris ricxviTi mniSvnelobaa 5 000, maSasadame `iota”-s grafikaa a subieqti `          










               ocdameTormete asoniSnis wyoba gveqneba  32.  a – W = 5 000, War-i.




anbanis  rigiT  ocdamecamete  asoniSani  `x”  xan-i.
                          

   xan-i, dro-xanis maCvenebelia. mis grafikul saxeSi Cans


                              zeciuri sxivi  `   


                              samyaro  `    

                              subieqti  `    





   maTi erTad yofna gvaZlevs anbanis ocdamecamete asoniSnis saxes. maSasadame,

                                                                         subieqti
 

                    zeciuri sxivi


                                                                          samyaro


   misi ricxviTi mniSvnelobaa 6 000, saxeli xan-i. Sesabamisi mxedruli asoniSani aris `x”











            misi anbanuri wyoba iqneba   33.    – x = 6 000, xan-i.







anbanis  rigiT  ocdameToTxmete  asoniSani  `p “  xar-i.


   xari, qarTuli erovnuli Zlierebis gamoxatulebis simboloa, mis saxeSi /grafikaSi/ kargad Cans xaris saxe da rqebi
                           saqxe  `   
                          
                           rqebi `               misi erTad yofna gvaZlevs asoniSnis saxes










   misi ricxviTi mniSvnelobaa 7 000, saxeli xar-i Sesabamisi mxedruli asoniSnis saxea `p”













     misi anbanuri wyoba iqneba  34.           – p = 7 000 xar-i.





anbanis  rigiT  ocdamexuTmete  asoniSani  `j”  jan-i.


   jan-i, adamianis brZolis – moqmedebis ares mimniSvnelia sadac sikeTis da borotebis wili Tanabaria, rogorc dRe da Rame aRmarTi da daRmarTi, dadebiTi da uaryofiTi, kaci da mxeci. adamianma borotebis dasaZlevad unda gamoiyenos Tavisi moqmedebis unari cxovrebis brZolis velze – yofis gzaze.
   arsebobs Zveli qarTuli legenda, romelsac bolo dros am dargis mecnierebic adastureben, rom bunebis uxilavi Zala samyaros amaTuim regionSi svetis saxiT zecidan moedineba da xsnian, rogorc uzenaesis gamorCeul adgilad. qarTvelma erma adreul periodSi mcxeTas SeamCnies RvTiuri `svetis” arseboba, sadac jer xis sveti aRmarTes, mogvianebiT ki aSenda taZari `sveticxoveli”, eklesiaTa dRevandeli saxec aqedan unda momdinareobdes. `sveticxoveli” – sveti cxovrebis zeciuri Zalaa. uZveles xanaSi sxvadasxva epoqaSi, sxvadasxva ieroglifebiT gvxvdeba rogoricaa qarTuli sagvareulo damRebi:    

                                                        
da uZvelesi qarTuli warwerebi rogoricaa,




                                         qarTuli  warwerebi
 
tibeturi warwera. Zv. w.  8 – 9 aTaswleulis
xramis didi gora Z. w.  6 – 4 aTaswleulis
somxeTis Zv. w. 5 000 w.
maikopis Tasi brinjaos xana
` iberiuli firfita” Zv. w. 1 – aTaswleuli /espaneTi/
grafimerebi. – antikuri da misi Semdgomi xana
iberiuli firfita `gulidan” Zv. w. 1 – aTaswleuli
kariuli warwera Zv. w. 4 – saukune
didi sideturi warwera 1 – aTaswleuli
asomTavruli ax. w. 5 – saukune
mxedruli ax. w. 11 – saukune
iaponia ax. w. 8 – saukune
CineTi Zv. w. 15 – 12 saukune
orxon-enisei ax. w. 6 – 8 saukune

   yvela zemoT moyvanili aRniSvnebi organyofilebiania da migvaniSnebs zeciuri velisa da morwmuneTa sakrebulos mrevlis erTobas, romelnic qarTuli anbanis asomTavrul asoniSans janis saxes warmoadgens.
   eklesiis cilindruli nawili da gumbaTi evetis saxea. marTmadidebluri sarwmunoebas grafikulad Tu gamovsaxavT sami marTi samkuTxediT, rogorc anbanis asoniSnebidan gamomdinareobs miviRebT konuss gumbaTiT, romelic svetis Tavze dgas. marTmadidebuli sarwmunoeba anu marTis /simarTlis/ madidebeli rwmena – sarwmunoeba momdinareobs marTis mniSvnelobidan da mianiSnebs  swors, vertikalurs, marTobuls anu samyaroze zecidan momavali sxivebs, romlebic svetis saxiT uzenaesis nebiT moedineba dedamiwis gamorCeul adgilas.
   maSasadame, uzenaesis neba asaxulia marTobis da zeciuri velis gamomsaxveli xaziT `1` qarTvelebi mTavar RmerTad mTvares miiCnavdnen., amitom naTeli sxivi mTvaris xilvad gzad miiRes rogorc uzenaesis da samyaros Sualeduri rgoli. e.i. sxivi gadaiqca rkalad anu mTvaris gzad, ris gamoc zeciur velis xazma miiRo horizontaluri mdebareoba. miRebul grafikul gamosaxulebas 
ewoda mama RmeTis asaxva. Sinaarsobrivad   - aRma erTia yvelafris sawyisi.
   anbanis icdameTxuTmete asoniSnis grafikuli saxe momdinareobs anbanis meoTxe asoniSan
don – is grafiluli gamosaxulebidan, zeciuri velis aRmniSvnel xazis bolo wertilebidan
samyaros mimarTulebiT gamosul sinaTlis  da siTbos sxivebi anu Ze da suliwminda gadava samyaros wreze aRniSnul yarebis wertilebze , xolo zecaSi gasavleli oTxi dRis gza gadadis zeciuri evlis marjbniv, e.i. cvengan marcxniv, radgan dadebiTebi  - meoTxe hipostatis matareblebi mamis marjvniv sxedan. maSasadame                                                                                           

                                                                                             z. veli.


                       oTxi dRei.                                                                        
                                                                                              oTxi dRei.                   


                                                                                                                                                                          
                                                                                             sinaTle



                                       siTbo.
                                                                                              samyaro.
   







   zemoT aRniSnuli msjeloba maTematikuradac dasturdeba: rom zeciuri veli – 1, samyaros 30 asoniSani da `oTxi dRei` warmoadgens 1 + 30 + 4 = 35. e.i. miviReT jan – is anbanuri rigi. misi eicxviTi mniSvneloba miireba ragaTobis ciurTa jamis da asmyaros 3 safexuriT e.i. 000, 3+5=8,000 aris 8000.
   RmerTma adamiani Seqmna xatad da msgavsad TvisTa. adamiani aris orbunovani: RvTiuri da damyariseuli. adamiani agebulia Tavisa da tanisagan. adamianis TavSi moTavsebulia azrovnebis organo Tvinis saxiT. sinaTle gamosuli TvalebiT da sulagmosuli piriT. e.i. tvini mama, sinaTle – Ze da suli suliwminda.. yvela eseni qmnian adamianis Tavis saxe – xats. Tavis aRniSnuli wertilebis xaxiT seerTeba aRiqmeba Ze – Ti. rvidan gamosuli sxivi, romelic sulis aRmniSvnel wertils gadis aris xazi suliwmidis aseve, rogorc mamisgan gamodis suliwmida. xazi, romelic aerTebs yurisa da Zenis wertilebs, aris yur – Zeni.                                                                                                













   Semdgom periodebSi aseT         arniSvnas vxvdebiT eklesiis aRmosavleTis kedlebze, romlis odnav qvemoT amokveTilia asomTavruli asoniSani       jan – i.(SoreTis monasteri). Tavis odnav qvemoT ppirobiTad kisris sigrZis dasSorebiT aris dadamianis tani, romlis gaSlili kidurebis swori xazebiT SeerTeba gvaZlevs asomTavrul asoniSan      jan – is saxes. sadac marjvena xelis TiTebi gaSlilia, marcxenasi mokumuli, riTac iqmneba maCvenebeli isari - `vinc Rirsia uzenaesis marjvniv jdomis”  maSasadame,



                                             suraTi  10.
   Tu adamianis Tavsa datans, e.i. zecas da samyaros calcalke pirobiTad gamovsaxavT wriul sibrtyed,


   xolo maT SemaerTebel kisers swor xazad, miviRebT grafikas        Tu zeciur sibrtyes samyaros sibrtyis mimarT davayenebT samyaros marTobulad, miviRebT


anbanis asoniSan        don-is saxes.










   qarTuli anbanis TiToeuli asoniSani moicavs Rrma Sinaarsis dafarul saidumloebas, magram `ar arsebobs dafaruli, rom ar gamoCndes, da arc ra saidumlo, rom ar gamJRavndes”.
   maSasadame, marTi samkuTxedebi an-i da ban-i da gan-i asaxaven mama Ze da suliwmidas, romelTac aqvT erTnairi Zala da dideba e.i. sameba. zemoT Tqmlidan gamomdinare samive marTi samkuTxedebi ganvalagoT samyaris amsaxvel wreze Tanabari daSorebiT e.i. 120 gradusiT ix. nax. 11. Ze-dan da suliwmidisagan gamosuli sinaTle da siTbo, romelic mamaisagan gamodis RvTis gangebiT miemarTeba samyaros rCeul adgilas `cxoveli svetis” saxiT. `cxoveli” gaZlierebuls niSnavs da xSiradac vxmarobT mag. `mis mimarT cxoveli interesi gamoiCinao”. cxoveli `cxo”-s `velad” yofnis moqmedia. `cxo-neba” – bunebis nebiT miniWebuli RvTiuri cxovrebis yofaa. `u-cxo” – gansxvavebulis moqmedia da a. S.
   adamianis tani, Tavidan daSorebulia cilindruli formis `kisris” manZiliT gamosaxavs qarTuli anbanis janis saxes. nax. 10. romelic warmoadgens RvTis mier Seqmnili kacis – adamianis samyaroSi brZolis moedans. `RmerTma –samebam Seqmna kaci xatad da msgavsad TvisTa”, msgavsad TvisTa unda gavigoT rogorc qarTuli anbanidan an-is, ban-is da gan-is marTi samkuTxedebidan gamosuli RvTiuri sxivi sveti cxoveli nax. 11.
  `xatad TvisTa”, morwmune mrevlis sakrebuloa, romelic qarTul anbanSi asoniSan jan-iTaa gamosaxuli. `msgavsad TvisTa” da `xatad TvisTa” erT mTlianobaSi SegviZlia warmovidginoT, rogorc taZari. ix. nax. 14. `msgavsad TvisTa” da `xatad TvisTa” igivea rac zeca da samyaro. maT Soris manZili romlis axsnasac gvaZlevs `qebai”-s teqsti `oTxi dRis” saxiT.
   maSasadame, Tu oTxi dRei”-s manZils daukavSirebT zecas da samyaros miviRebT `sveticxovlis” taZris saxes, romlis Sesasvlel karad aRebulia asoniSan Ran-is saxe  i ix. nax. 14. taZris asaxvaSi xiluli asoniSnebis rigiTobis jami = 66-s marTlac 1+2+3+35+25=66 anu kaci xatad TvisTa – 66. marTmadidebluri sarwmunoeba sami toli marTi samkuTxedebiTaa gamosaxuli rogoric aris


a -    ,   b -   ,   g -    marTi samkuTxedebi. samebis arsis ganmartebidan viciT, rom samive pirovnebas aqvs Tanabari Zala da dideba, rom samive pirovneba aris erTi RmerTi da ara sami, amitom RmerTs
   Cven veZaxiT yovlad wmida samebas, erT arsebas da ganuyofels.
   maSasadame, zemoT naTqvami gamovsaxoT marTi samkuTxedebiT:

                                                         
                                                                        g
 


                                                               a                   a




                                                  b g                                      b g                         sur.  15.




   miviReT samkuTxedi, romlis gverdebi da kuTxeebi erTmaneTis tolia. mas Cven veZaxiT tolgverda
samkuTxeds. Tu samebis da samebis arss samyaroSi gamovsaxavT grafikulad miviRebT saintereso
gamosaxulebas.


                                                                                         z. veli


                                                                                        

                                                                                         `oTxi dRe”




                                                                                         samyaro



                                                                                                            sur.  16.     



   maTi samkuTxedebis erTobidan e.i. RvTiurad – samebidan /wmida konstantines ganmartebiT/ gamosuli sxivTa kona – nakadi, romelic samyaros moefineba aris sinaTle anu Ze RvTisa da siTbo misganve gamosuli aris suliwmida. ogo grafikulad warmogvidgeba Semdegnairad:




















                                                                                                                    sur.  17.

 














     qarTuli anbanis ganmartebidan viciT, rom, jan-i warmoadgens morwmuneTa sakrebulos samyaroSi.



 







                                                                                                                    sur.  18.
 


   marTi samkuTxedebi da misgan gamosuli sxivTa kona, jan-Tan qmnis morwmuneTa sakrebulos
anu   t a Z a r s.  ix. nax.  19.




anbanis  rigiT  ocdameTeqvsmete  asoniSani  `h”  hae.


   hae, samtaroSi adamianis moqmedebis dasasrulis maCvenebelia. mis asomTavsul asoniSnis saxeSi kargad Cans: adamianis da RvTis morwmuneTa sakrebulos aRniSvna `s”  maSasadame,










   misi ricxviTi mniSvnelobaa 9 000 saxeli hae. Sesabamisi mxedruli asoniSania  `h”













            anbanis wyoba iqneba  36.       – h = 9 000, hae. 


40 – 36 = 4  asoniSani  anu  `oTxi  dRe”


   qarTuli anbanis Semdegi 40 – 36 = 4 asoniSani gardacvlili adamianis samgloviaro ritualis gamomxatvelia, rasac `qebai”-s teqstic adasyurebs `da oTxisa dRisa mkudari” `oTxi dRei” oTxi periodis maCvenebelia, rac cifrobrivad 1 + 3 – iT gamoixateba.erTis anu pirveli dRis maCvenebelia mkvdris dasaflaveba e.i. samareSi Casvenebamde periodi. mkvdris Semdeg sami dRe s a m a r e s maCvenebelia. maSsasadame, mkvdari dasaflavebis Ssemdeg xvdeba s a m a r e S i . radgan qarTuli anbanis 1 – 36 asoniSani gamoxatavs samyaroSi adamianis moqmedebas, amitom isini (asoniSnebi) warmogvidgebian anbanis rigiT grafikuli saxiT, ricxviTi mniSvnelobiT da saxeliT.